کاربرد مدل رگرسیون پواسون با انباشتگی صفر در تحلیل داده‌های دندان پزشکی نوجوانان 12 و 13 ساله

مقدمه: صفرهای اضافی در برخی داده‌های شمارشی پدیده‌های رایجی هستند که استفاده از مدل رگرسیون پواسون سنتی را برای تحلیل آنها محدود می‌کند. هدف از مطالعه حاضر، کاربرد مدل رگرسیون پواسون باانباشتگی صفر در تحلیل داده‌های دندان پزشکی نوجوانان 12 و 13 ساله است. روش کار: در مطالعه توصیفی حاضر، داده‌های دندانپزشکی دانش آموزان 12 و 13 ساله شهرستان پاکدشت و پیشوا در ورامین که بصورت تصادفی از لیست مدارس مناطق شهری و روستایی انتخاب شده است و سپس تمامی کودکان 12 و 13 ساله موجود در مدرسه مورد معاینه قرار گرفتند. 764 نمونه انتخاب و داده‌های مربوط به آنان برای ارزیابی پوسیدگی دندان نوجوانان تحلیل گردید. برای ارزیابی وضعیت دندان‌های دانش آموزان 12 و 13 ساله از شاخص DMFT استفاده شده است. ابتدا رضایت شرکت کنندگان جهت مشارکت در طرح اخذ گردید. با توجه به شمارشی بودن متغیر پاسخ و انباشتگی صفر در تعداد دندان‌های کشیده شده، پر شده و پوسیده شده، شاخص مذکور با مدل رگرسیون پواسون انباشته در صفر مدل بندی گردید. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار R نسخه 3.2.2 انجام شد. یافته‌ها: درصد (414 نفر) از دانش آموزان دختر بودند. میانگین و انحراف معیار DMFT برابر 35/1 ± 02/1 بود. 54 درصد (389 نفر) از دانش آموزان پوسیدگی دندان داشتند. برای متغیر مداخلات (از قبیل: درمان پیشگیری کننده و یا درمان معمولی، درمان سریع شامل جرمگیری، درمان فوری درد و یا عفونت دندان) (049/0 = P)، متغیر وضعیت سلامت دندان (003/0 = P)، متغیر احساس درد (049/0 = P)، متغیر مسواک زدن (011/0 = P) و متغیر استفاده از نخ دندان (040/0 = P) رابطه معنی دار با شاخص DMFT داشته‌اند. نتیجه گیری: شیوع پوسیدگی دندان در دانش آموزان 6 و 12 ساله شهر ورامین بیشتر از استانداردهای جهانی سازمان بهداشت جهانی است؛ برای مدل بندی شاخص DMFT دانش آموزان، رگرسیون پواسون انباشته در صفر مناسب‌ترین مدل ارزیابی شد. بنابراین، برای بهبود وضعیت موجود، برنامه ریزی صحیح و آموزش خانواده‌ها در مورد بهداشت دهان و دندان پیشنهاد می‌شود.